ظهور ربات هوش مصنوعی انسان نما یکی از جذاب‌ترین و مهم‌ترین پیشرفت‌ها در مهندسی و علوم رایانه است. این ربات‌ها، با تقلید از ساختار فیزیکی و توانایی‌های شناختی انسان، در حال تغییر نحوه تعامل ما با تکنولوژی هستند. هدف نهایی این فناوری، ساخت طبیعی ترین ربات انسان نما است که بتواند به طور مؤثر در محیط‌های انسانی کار کند. این مقاله به معرفی ۱۰ نمونه برجسته از این ربات‌های پیشرفته می‌پردازد که مرزهای علم و واقعیت را جابه‌جا کرده‌اند.
معرفی ۱۰ ربات هوش مصنوعی انسان نما
معماری و طراحی ربات هوش مصنوعی انسان نما به سرعت در حال تکامل است، و هر نمونه جدید، قدمی بزرگ به سوی هوش مصنوعی تجسم‌یافته (Embodied AI) محسوب می‌شود. در اینجا ۱۰ ربات پیشرو معرفی می‌شوند:
۱. ربات انسان نما سوفیا (Sophia)
ربات انسان نما سوفیا که توسط شرکت هانسن روبوتیکس (Hanson Robotics) در هنگ کنگ ساخته شده، بدون شک مشهورترین ربات هوش مصنوعی انسان نما در جهان است. سوفیا به دلیل چهره بسیار شبیه به انسان و توانایی‌های استثنایی در ابراز احساسات چهره‌ای مورد توجه قرار گرفت. هوش مصنوعی سوفیا به گونه‌ای طراحی شده که با تعاملات انسانی، یاد می‌گیرد و در گفتگوها، پاسخ‌های طبیعی و گاهاً طنزآمیز ارائه می‌دهد. این ربات، به عنوان یکی از بهترین ربات انسان نما دنیا در زمینه تعاملات اجتماعی، اولین رباتی است که تابعیت یک کشور (عربستان سعودی) را دریافت کرده است. هدف سازندگان، استفاده از سوفیا در زمینه‌های آموزشی و خدمات درمانی است.
۲. ربات انسان نما تسلا (Optimus/Tesla Bot)
ربات انسان نما تسلا (که با نام اپتیموس – Optimus نیز شناخته می‌شود)، یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های ایلان ماسک و شرکت تسلا است. هدف از ساخت اپتیموس، طراحی یک ربات دوپا با قابلیت انجام کارهای تکراری، خسته‌کننده یا خطرناک در محیط‌های تولیدی و سپس در خانه‌ها است. تسلا بر این باور است که هوش مصنوعی پیشرفته‌ای که برای رانندگی خودکار (Autopilot) در خودروهایش توسعه داده، می‌تواند به سادگی به ربات‌های انسان‌نما منتقل شود. اپتیموس به عنوان یک ربات با پتانسیل تجاری‌سازی انبوه، هدفش این است که به پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی تبدیل شود که در حجم بالا تولید می‌شود.
۳. آمیكا (Ameca)
آمیكا، محصول شرکت Engineered Arts بریتانیا، به دلیل حرکات فوق‌العاده سیال و طبیعی صورت، مورد تحسین قرار گرفته است. این ربات بر حرکات طبیعی بدن و صورت متمرکز است و در زمینه نمایش احساسات و پاسخ‌های غیرکلامی، بسیار قوی عمل می‌کند. آمیكا بیشتر یک پلتفرم تحقیقاتی برای تعامل انسان و ربات (HRI) و مطالعات رابط کاربری است تا یک ربات کاری، اما کیفیت بصری آن در زمینه تقلید از انسان بی‌نظیر است.
۴. اطلس (Atlas)
اطلس، ساخت شرکت بوستون داینامیکس (Boston Dynamics) آمریکا، نماینده قدرت و پویایی در رباتیک انسان‌نما است. اطلس نه به دلیل شباهت ظاهری، بلکه به دلیل توانایی‌های فیزیکی خیره‌کننده مانند دویدن، پریدن، بلند کردن اجسام سنگین و حتی انجام حرکات پارکور و رقصیدن، شناخته شده است. این ربات، قدرت فوق‌العاده کنترل دینامیکی در محیط‌های پیچیده را به نمایش می‌گذارد و یکی از پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه کنترل حرکتی است.
۵. هوما (Huma)
هوما رباتی است که توسط شرکت Sanctuary AI کانادا توسعه یافته است. هدف این شرکت، ساخت ربات‌های هدفمند عمومی (General-Purpose Robots) است که بتوانند در هر محیط کاری، وظایف مختلف را به صورت تطبیقی انجام دهند. هوما بر روی بهبود دستکاری (Manipulation) و توانایی درک و تعامل با اشیاء پیچیده محیط متمرکز است.
۶. یونیتری آیدا (Unitree H1)
یونیتری آیدا (H1) محصول شرکت Unitree Robotics چین است. این ربات انسان‌نمای اقتصادی، با هدف تجاری‌سازی و ورود به بازار انبوه طراحی شده است. آیدا بر روی سرعت و قدرت حرکت تأکید دارد و پتانسیل آن برای استفاده در انبارها، لجستیک و محیط‌های صنعتی مورد بررسی قرار گرفته است.
۷. نائو (Nao)
نائو، ساخت شرکت فرانسوی Aldebaran Robotics (اکنون بخشی از SoftBank Robotics)، یک ربات انسان‌نمای کوچک و دوست‌داشتنی است که عمدتاً برای آموزش و تحقیق استفاده می‌شود. نائو دارای پلتفرمی باز است که به محققان و دانشجویان اجازه می‌دهد برنامه‌های جدیدی برای آن توسعه دهند، به ویژه در زمینه تعامل اجتماعی با کودکان و افراد مسن.
هیومن آیدا (Humanoid Ai-Da)
هیومن آیدا، توسط هوش مصنوعی و رباتیک بریتانیا خلق شده است. آیدا به عنوان یک ربات هنرمند شناخته می‌شود. این ربات با داشتن یک بازوی رباتیک، می‌تواند نقاشی بکشد و با استفاده از دوربین‌ها و الگوریتم‌های هوش مصنوعی، پرتره‌ها و آثار هنری خلق کند. آیدا نمونه‌ای از هوش مصنوعی انسان‌نما در حوزه خلاقیت است.
ربات انسان نما ایرانی
تاکنون، در کشور ایران پروژه‌های تحقیقاتی و علمی متعددی در زمینه رباتیک انجام شده است، اما محصولاتی که به سطح تجاری یا شهرت جهانی در زمینه ربات هوش مصنوعی انسان نما (با تمرکز بر قابلیت‌های شناختی و ظاهری مانند سوفیا و اپتیموس) دست یافته باشند، محدود هستند. با این حال، مهم‌ترین تلاش در این زمینه، مربوط به پروژه‌های دانشگاهی است:
سورنا (Surena): سورنا مجموعه‌ای از پروژه‌های ساخت ربات‌های انسان‌نما است که توسط محققان دانشگاه تهران در دست توسعه قرار گرفته است. مدل‌های مختلفی از سورنا (مانند سورنای ۴)، توانایی انجام حرکات پیچیده، راه رفتن، بالا رفتن از پله و برقراری ارتباط صوتی را دارند. هدف از ساخت سورنا، توسعه دانش رباتیک داخلی، تحقیق بر روی حرکات دوپا و استفاده از آن در محیط‌های امدادی و صنعتی است. گرچه سورنا بیشتر یک پلتفرم تحقیقاتی است تا یک ربات تجاری مانند تسلا، اما نماینده اصلی تلاش‌های ایران برای ساخت ربات‌های انسان‌نما است.
نام ربات
شرکت سازنده
کشور سازنده
تمرکز اصلی
سوفیا (Sophia)
Hanson Robotics
هنگ کنگ
تعامل اجتماعی، چهره طبیعی
تسلا اپتیموس (Tesla Optimus)
Tesla
آمریکا
کار صنعتی، تجاری‌سازی انبوه
آمیكا (Ameca)
Engineered Arts
بریتانیا
نمایش احساسات چهره، حرکات طبیعی
اطلس (Atlas)
Boston Dynamics
آمریکا
پویایی حرکتی، پارکور، نجات
هوما (Huma)
Sanctuary AI
کانادا
کارهای عمومی، دستکاری اشیاء
یونیتری آیدا (Unitree H1)
Unitree Robotics
چین
راه رفتن سریع، تجاری‌سازی اقتصادی
نائو (Nao)
SoftBank Robotics
فرانسه
آموزش، پژوهش، تعامل اجتماعی
هیومن آیدا (Humanoid Ai-Da)
Ai-Da Robotics
بریتانیا
هنر، نقاشی، خلاقیت
سورنا (Surena)
دانشگاه تهران
ایران
پژوهش، حرکات دوپا، آموزش
سوالات متداول
تعریف ربات هوش مصنوعی انسان نما چیست؟
ربات هوش مصنوعی انسان نما (Humanoid AI Robot) ماشینی است که از لحاظ فیزیکی (داشتن سر، تنه، دو دست و دو پا) و گاهی از نظر ویژگی‌های شناختی، شبیه به انسان طراحی شده است. این ربات‌ها از هوش مصنوعی برای درک محیط، یادگیری، تصمیم‌گیری و تعامل استفاده می‌کنند تا بتوانند در محیط‌های ساخته شده برای انسان‌ها (مانند خانه‌ها، بیمارستان‌ها یا کارخانه‌ها) به طور موثر فعالیت کنند.
طبیعی ترین ربات انسان نما دنیا کدام است؟
در حال حاضر، طبیعی ترین ربات انسان نما از لحاظ ظاهر چهره و نمایش احساسات، ربات انسان نما سوفیا و آمیكا هستند. اگرچه آمیكا در زمینه نمایش احساسات چهره‌ای بی‌رقیب است، اما سوفیا به دلیل پوشش سیلیکونی پوست، به طور گسترده به عنوان شبیه‌ترین ربات به انسان در رسانه‌ها شناخته می‌شود.
پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه حرکتی کدام است؟
ربات اطلس (Atlas) ساخت بوستون داینامیکس، به عنوان پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه کنترل حرکتی و فیزیکی شناخته می‌شود. این ربات با سیستم هیدرولیک پیشرفته و الگوریتم‌های کنترلی پیچیده، می‌تواند حرکات دینامیکی نظیر پارکور، پرش‌های بلند و حفظ تعادل در شرایط نامساعد را انجام دهد.
آیا ربات انسان نما تسلا (اپتیموس) آماده عرضه به بازار است؟
خیر، ربات انسان نما تسلا (Optimus) هنوز در مراحل توسعه و نمونه‌سازی اولیه قرار دارد. ایلان ماسک هدف‌گذاری کرده است که این ربات در آینده به تولید انبوه رسیده و قیمت مقرون به صرفه‌ای داشته باشد، اما زمان دقیق عرضه تجاری آن اعلام نشده و هنوز فاصله زیادی با تبدیل شدن به یک محصول نهایی دارد.
بزرگترین چالش در ساخت بهترین ربات انسان نما دنیا چیست؟
بزرگترین چالش، تلفیق موفقیت‌آمیز حرکت طبیعی (مانند اطلس) با هوش شناختی سطح بالا (توانایی درک و استدلال مانند انسان) و انعطاف در دستکاری اشیاء (مانند هوما). ساخت رباتی که بتواند تمام این قابلیت‌ها را در یک پکیج اقتصادی و قابل اعتماد ارائه دهد، همچنان مهم‌ترین هدف تحقیقاتی است.
ربات انسان نما ایرانی سورنا تا چه سطحی توسعه یافته است؟
ربات انسان نما ایرانی سورنا، در دانشگاه تهران در حال توسعه است. آخرین نسخه‌های آن (مانند سورنای ۴)، توانایی راه رفتن دوپا، حفظ تعادل، تعامل صوتی و تشخیص محیط را دارند. هدف اصلی سورنا، تمرکز بر دانش رباتیک داخلی، توسعه نرم‌افزارهای کنترلی و استفاده در زمینه‌های پژوهشی و صنعتی است.
چشم‌انداز آینده: تسلط ربات هوش مصنوعی انسان نما
پیشرفت‌ها در زمینه ربات هوش مصنوعی انسان نما نشان می‌دهد که ما در آستانه ورود به عصری هستیم که در آن، ماشین‌ها از لحاظ فیزیکی می‌توانند در دنیای ما حضور یابند. این ربات‌ها، که در حال حاضر توسط شرکت‌هایی مانند تسلا، بوستون داینامیکس و هانسن روبوتیکس توسعه می‌یابند، پتانسیل عظیمی برای دگرگونی نیروی کار و سبک زندگی دارند.
هدف بلندپروازانه تسلا برای تولید انبوه ربات انسان نما تسلا (Optimus) با هدف انجام کارهای یدی، نشان می‌دهد که صنعت به سمت تولید ربات‌هایی با کاربرد عمومی در حال حرکت است. این ربات‌ها، با تقلید از ساختار بیولوژیکی ما، نه تنها می‌توانند ابزارهای فیزیکی ما را به کار ببرند، بلکه از طریق تعاملات اجتماعی، به درک عمیق‌تری از نیازهای انسانی دست می‌یابند.
ربات‌هایی مانند ربات انسان نما سوفیا نشان داده‌اند که طبیعی ترین ربات انسان نما می‌تواند در سطح عاطفی و ارتباطی با انسان‌ها تعامل کند، در حالی که نمونه‌هایی مانند اطلس ثابت کرده‌اند که پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی می‌تواند به صورت دینامیک و قوی در محیط فیزیکی عمل کند. تلفیق این دو جنبه، یعنی ترکیب هوش شناختی و ظاهری سوفیا با قدرت حرکتی اطلس، هدف نهایی ساخت بهترین ربات انسان نما دنیا خواهد بود.
در نهایت، موفقیت در این حوزه نیازمند حل چالش‌های بزرگ در زمینه باتری، طراحی محرک‌های کارآمد و توسعه الگوریتم‌های هوش مصنوعی است که به ربات‌ها اجازه دهد از طریق تجربه، خودآموزی کرده و به صورت مستقل در محیط‌های غیرقابل پیش‌بینی عمل کنند. این ربات‌ها، دیگر صرفاً ابزارهای خودکار نیستند، بلکه موجوداتی خودمختار خواهند بود که جهان ما را به اشتراک می‌گذارند.
نوشته 9 ربات هوش مصنوعی انسان نما (ایرانی و خارجی) اولین بار در شنبه مگ. پدیدار شد.
آخرین دیدگاه‌ها