هوش مصنوعی لاما چیست و چگونه با آن کار کنیم؟

دنیای مدل‌های زبان بزرگ (LLM) دیگر در انحصار چند شرکت بزرگ نیست. با ظهور هوش مصنوعی لاما (LLaMA)، که توسط شرکت متا (Meta)، مادر فیس‌بوک و اینستاگرام توسعه داده شده است، فصل جدیدی در رقابت مدل‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه با تأکید بر مفهوم متن‌باز (Open-Source)، آغاز شد. لاما نه تنها یک مدل قدرتمند پردازش زبان است، بلکه یک بازیگر اصلی در تغییر مسیر توسعه AI به سمت دسترسی‌پذیری و شفافیت بیشتر محسوب می‌شود.

 

هوش مصنوعی لاما چیست؟

هوش مصنوعی لاما (LLaMA) مخفف عبارت Large Language Model Meta AI (مدل زبان بزرگ هوش مصنوعی متا) است. این خانواده از مدل‌های زبان بزرگ توسط شرکت متا معرفی شده‌اند و برخلاف رقبای بسته‌بندی شده و خصوصی (Proprietary) مانند GPT-4، با هدف تبدیل شدن به بزرگترین و پرکاربردترین مدل متن‌باز در جهان توسعه یافته‌اند.

لاما چیست؟

لاما مجموعه‌ای از مدل‌های زبانی است که بر روی حجم عظیمی از داده‌های متنی و کدی آموزش داده شده‌اند تا توانایی‌های زیر را داشته باشند:

تولید محتوای خلاقانه: نوشتن مقالات، داستان‌ها و محتوای بازاریابی.
پاسخگویی به سؤالات (Q&A): درک سوالات پیچیده و ارائه پاسخ‌های دقیق و مفید.
استدلال و حل مسئله: توانایی استدلال منطقی در مورد مفاهیم انتزاعی و حل مسائل ریاضی و کدی.
کدنویسی: تولید، اشکال‌زدایی و تکمیل کدهای برنامه‌نویسی به زبان‌های مختلف.

مزیت کلیدی لاما: متن‌باز بودن

بزرگترین وجه تمایز لاما، به‌ویژه در نسخه‌های اول و دوم، رویکرد متن‌باز آن است. متا این مدل‌ها را در اختیار محققان، توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها قرار می‌دهد تا بتوانند آن‌ها را دانلود کرده، بر روی سخت‌افزار محلی خود اجرا کنند و متناسب با نیازهای خاص خود (مانند توسعه یک چت‌بات اختصاصی) تغییر داده و بهینه‌سازی کنند. این فلسفه به توسعه سریع‌تر و ارتقاء جمعی فناوری AI کمک شایانی می‌کند، همان‌طور که مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، آن را به موفقیت سیستم‌عامل متن‌باز لینوکس تشبیه کرده است.

هوش مصنوعی Llama 3: یک جهش بزرگ

هوش مصنوعی Llama 3 آخرین نسخه رسمی منتشر شده از سوی متا است که با هدف رقابت مستقیم با قدرتمندترین مدل‌های جهان مانند GPT-4 و Gemini توسعه یافته است. متا برای آموزش لاما 3 از مجموعه داده‌ای استفاده کرد که بیش از 7 برابر بزرگتر از مجموعه داده‌های Llama 2 بود و حاوی چهار برابر تعداد توکن‌های بیشتری از کد است.

مشخصات فنی برجسته Llama 3:

حجم پارامترها: Llama 3 در ابتدا در دو مدل 8 میلیارد و 70 میلیارد پارامتری عرضه شد، اما متا مدل‌های بزرگتر، از جمله مدل فوق‌العاده قوی 405 میلیارد پارامتری (مانند Llama 3.1 405B) را نیز معرفی کرد. این مدل عظیم بر روی هزاران تراشه گران‌قیمت انویدیا آموزش دیده است.
بهبود استدلال و کدنویسی: در مقایسه با نسل‌های قبلی، لاما 3 در وظایف استدلالی، حل مسائل ریاضی و تولید کد با کیفیت بالاتر، جهش چشمگیری داشته است.
کاهش “امتناع کاذب” (False Refusals): Llama 3 کمتر از مدل‌های قبلی، از پاسخ دادن به سؤالات منطقی و مجاز خودداری می‌کند، که این امر تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد.
چندزبانه بودن: مدل‌های جدیدتر لاما پشتیبانی قوی‌تری از زبان‌های مختلف ارائه می‌دهند، که آن را برای بازارهای جهانی از جمله فارسی‌زبانان مفید می‌سازد.

Llama 3 چه تفاوتی با هوش مصنوعی Llama 2 دارد؟

جهش از Llama 2 به Llama 3 یک ارتقاء جزئی نبود، بلکه یک بازنگری جامع در مدل بود که منجر به پیشرفت‌های زیر شد:

ویژگی مقایسه
هوش مصنوعی Llama 2
هوش مصنوعی Llama 3

داده‌های آموزشی
2 تریلیون توکن
بیش از 15 تریلیون توکن (7 برابر بزرگتر)

معماری
ترانسفورمر استاندارد
معماری ترانسفورمر به‌روزرسانی‌شده (مانند GQA)

پنجره متنی (Context Window)
4096 توکن
8192 توکن (توانایی پردازش متن‌های طولانی‌تر)

کیفیت خروجی (امتناع کاذب)
نسبتاً محافظه‌کارتر و دارای امتناع کاذب بیشتر
بهبود چشمگیر، امتناع کمتر و ارائه پاسخ‌های متنوع‌تر

عملکرد کدنویسی
خوب
بسیار بهتر، با حجم زیادی از داده‌های کد آموزشی

هدف‌گذاری
مدل متن‌باز قدرتمند
هدف‌گذاری برای رقابت با بهترین مدل‌های انحصاری

به طور خلاصه، Llama 3 نه تنها به دلیل داشتن پارامترهای بیشتر قوی‌تر است، بلکه به دلیل آموزش بر روی مجموعه داده‌های وسیع‌تر و با کیفیت‌تر، به یک مدل باهوش‌تر، منطقی‌تر و خلاق‌تر تبدیل شده است.

 

مقایسه لاما با هوش مصنوعی Gemini و ChatGPT

رقابت بین لاما (متا)، جمینی و چت جی پی تی(اوپن‌ای‌آی)، نوآوری در صنعت هوش مصنوعی را به بالاترین سطح رسانده است. هر مدل مزایا و فلسفه متفاوتی دارد:

ویژگی مقایسه
هوش مصنوعی Llama 3 (متا)
هوش مصنوعی Gemini (گوگل)
هوش مصنوعی GPT-4/4o (OpenAI)

فلسفه انتشار
متن‌باز (Open-Source)
عمدتاً خصوصی (Proprietary)
خصوصی (Proprietary)

تمرکز اصلی
تعادل بین قدرت و دسترسی آزاد، بهینه‌سازی برای توسعه‌دهندگان
چندوجهی (Multimodality)، ادغام عمیق با اکوسیستم گوگل (اندروید، جیمیل)
بالاترین عملکرد در وظایف زبانی و خلاقیت، پرچمدار صنعت

نوع داده‌های ورودی
اساساً متن (نسخه‌های جدید چندوجهی در حال توسعه)
ذاتی چندوجهی (پردازش همزمان متن، تصویر، صدا و ویدئو)
اساساً متن، با قابلیت پردازش تصاویر و صدا در نسخه‌های اخیر

معیار رقابت
عملکرد برابر یا بهتر از GPT-4 و Gemini در بنچ‌مارک‌های متنی
برتری در بنچ‌مارک‌های چندوجهی و استدلال پیچیده
برتری در درک دقیق و ظرافت‌های زبان طبیعی و تولید محتوای طولانی

هزینه اجرا
بسیار مقرون‌به‌صرفه و رایگان برای استفاده محلی (به دلیل متن‌باز بودن)
مبتنی بر API و اشتراک (پرداخت برای استفاده)
مبتنی بر API و اشتراک (گران‌ترین در بازار)

نتیجه‌گیری مقایسه:

در حالی که GPT-4 و Gemini همچنان رهبران بلاعوض در بخش مدل‌های کاملاً خصوصی و خدمات ابری هستند، Llama 3 با مدل‌های 70B و 405B خود، توانسته است در بسیاری از بنچ‌مارک‌های استاندارد، نه تنها به سطح رقبای خود برسد، بلکه در مواردی از GPT-4 و Claude نیز پیشی بگیرد. اهمیت لاما در این است که این قدرت را به صورت رایگان و متن‌باز در اختیار میلیون‌ها توسعه‌دهنده قرار می‌دهد، که این امر شتاب نوآوری را در سراسر جهان افزایش می‌دهد.

استفاده از هوش مصنوعی Llama (Meta AI)

اگرچه لاما یک مدل زبان است، اما متا از آن برای قدرت بخشیدن به دستیار هوش مصنوعی خود به نام Meta AI استفاده می‌کند.

روش‌های استفاده از لاما:

دستیار Meta AI:

ساده‌ترین راه تعامل با قدرت لاما 3 از طریق چت‌بات Meta AI است. این دستیار در برنامه‌های متا مانند واتس‌اپ، اینستاگرام، فیس‌بوک و عینک‌های هوشمند Ray-Ban ادغام شده است. شما می‌توانید مستقیماً در کادر جستجوی این برنامه‌ها سوال بپرسید یا با Meta AI در چت‌های گروهی تعامل داشته باشید.

پلتفرم‌های توسعه‌دهندگان:

توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها می‌توانند مدل‌های لاما را از طریق پلتفرم‌هایی مانند Hugging Face دانلود کرده و با استفاده از کتابخانه‌هایی مانند Ollama بر روی سرورهای خود یا حتی لپ‌تاپ‌های قوی اجرا کنند.

سرویس‌های ابری:

مدل‌های لاما از طریق ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری بزرگ مانند آمازون AWS و مایکروسافت Azure در دسترس هستند، که به شرکت‌ها اجازه می‌دهد بدون نیاز به مدیریت سخت‌افزار، از قدرت لاما در مقیاس بزرگ استفاده کنند.

استفاده از هوش مصنوعی luma

 

Luma AI یک شرکت نوآورانه در حوزه هوش مصنوعی و گرافیک کامپیوتری است که عمدتاً بر تولید محتوای بصری سه‌بعدی تمرکز دارد و کاملاً با هوش مصنوعی Llama (مدل زبان بزرگ متا) متفاوت است. در حالی که Llama یک مدل متنی است، Luma تخصص خود را بر تبدیل متن به ویدیو (Text-to-Video) و همچنین ساخت مدل‌های سه‌بعدی واقع‌گرایانه از اشیاء و صحنه‌های دنیای واقعی قرار داده است. با استفاده از ابزارهایی مانند Dream Machine، کاربران می‌توانند به سادگی یک توصیف متنی وارد کنند و ویدیوهای کوتاه و با کیفیتی تولید نمایند یا با استفاده از گوشی موبایل خود، صحنه‌های پیچیده را به مدل‌های سه‌بعدی قابل استفاده در بازی‌ها و واقعیت مجازی تبدیل کنند. به این ترتیب، Luma نه تنها یک تولیدکننده محتوا، بلکه ابزاری برای خلق و ثبت دنیاهای سه‌بعدی هوشمندانه است.

 

دانلود هوش مصنوعی لاما اندروید

توجه به این نکته ضروری است که مدل لاما (LLaMA) خود یک مدل زبانی است، نه یک برنامه کاربری نهایی. بنابراین، کاربران مستقیماً “لاما” را دانلود نمی‌کنند، بلکه از برنامه‌ها یا کلاینت‌هایی استفاده می‌کنند که بر پایه لاما ساخته شده‌اند:

برنامه‌های رسمی متا (Meta Apps): بهترین راه استفاده، از طریق برنامه‌های رسمی متا (واتس‌اپ، فیس‌بوک، اینستاگرام) است. دستیار Meta AI در این برنامه‌ها تعبیه شده و برای کاربران موبایل در دسترس است.
برنامه‌های شخص ثالث (Third-Party Clients):

در فروشگاه‌های اپلیکیشن مانند Google Play، برنامه‌های چت مستقلی (مانند Llama Chat یا Llama 3.1 Chat) وجود دارند که توسط توسعه‌دهندگان مستقل طراحی شده‌اند و از APIهای مدل لاما استفاده می‌کنند تا به کاربران اندروید امکان چت مستقیم با لاما را بدهند. این برنامه‌ها اغلب مدل “فریمیوم” دارند؛ یعنی استفاده اولیه رایگان است اما برای دسترسی نامحدود باید اشتراک خریداری شود.

آینده هوش مصنوعی لاما: مدل‌های متن‌باز به سوی سلطه جهانی

آینده هوش مصنوعی لاما بسیار روشن و بلندپروازانه است و با دو هدف اصلی هدایت می‌شود:

تبدیل شدن به پرکاربردترین دستیار AI جهان:

مارک زاکربرگ پیش‌بینی کرده است که دستیار Meta AI که بر پایه لاما است، تا پایان سال‌های آینده به پرکاربردترین چت‌بات در جهان تبدیل خواهد شد و از ChatGPT پیشی خواهد گرفت. این پیش‌بینی به دلیل ادغام عمیق و بومی Meta AI در پلتفرم‌های با میلیاردها کاربر (فیس‌بوک، واتس‌اپ و اینستاگرام) بسیار محتمل است.

تسلط بر فضای متن‌باز:

رویکرد متن‌باز متا، اکوسیستمی از نوآوری را ایجاد می‌کند که در آن هزاران توسعه‌دهنده می‌توانند به سرعت مدل‌ها را اصلاح کرده، امنیت آن‌ها را بررسی کرده و قابلیت‌های جدید اضافه کنند. این بهبود جمعی، لاما را به مدلی با کیفیت بالاتر و هزینه کمتر برای کسب‌وکارها تبدیل خواهد کرد.

چندوجهی بودن (Multimodality):

نسخه‌های بعدی لاما (Llama 4 و …) به سمت چندوجهی شدن حرکت خواهند کرد. این مدل‌ها نه تنها متن، بلکه تصویر، صدا و ویدئو را نیز به طور کامل درک و تولید خواهند کرد، که توانایی‌های آن را در سطح مدل‌های Gemini Ultra و GPT-4o قرار خواهد داد.

هوش مصنوعی Llama یک انقلاب واقعی در هوش مصنوعی است؛ چرا که قدرت مدل‌های زبان بزرگ را از انحصار شرکت‌های خصوصی خارج کرده و آن را به ابزاری برای نوآوری همگانی تبدیل کرده است. این مدل، نیروی محرکه هزاران استارتاپ و پروژه تحقیقاتی در آینده خواهد بود.

 

نوشته هوش مصنوعی لاما چیست و چگونه با آن کار کنیم؟ اولین بار در شنبه مگ. پدیدار شد.