سرمایه مهم‌ترین نیروی محرک هر کسب‌وکار است. اگر کسب‌وکاری را تأسیس کرده‌اید، احتمالاً ایده‌هایی را در سر می‌پرورانید که می‌توانند به درآمدزایی کسب‌وکار شما کمک کنند. شاید موفق شده باشید با ممارست و سرمایه شخصی ایده‌های خود را تا حدودی عملی کنید، اما کمتر کارآفرینی می‌تواند با سرمایه شخصی خود یک کسب‌وکار را رشد و توسعه دهد. معمولاً هر کسب‌وکاری در مسیر رشد خود به نقطه‌ای خواهد رسید که جذب سرمایه گذار تنها راه رشد و توسعه آن خواهد بود.
البته راه‌ها و روش‌های متعددی برای جذب سرمایه و جذب سرمایه گذار وجود دارد. سرمایهگذاران هم روش‌های مختلفی را برای سرمایه‌گذاری در پیش می‌گیرند. با یک قاعده سرانگشتی می‌توان گفت هر چقدر ریسک یک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، در صورت موفقیت کسب‌وکار سود بیشتری برای سرمایه‌گذار به ارمغان خواهد آورد. در این زمینه می‌توان نمودار زیر را ترسیم کرد که میزان ریسک سرمایه‌گذاری و البته میزان سودآوری گونه‌های مختلف سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
اهمیت جذب سرمایه گذار برای استارتاپ، ایده، پروژه کسب و کار
در فضای استارتاپی و به‌طور کلی در زمینه کسب‌وکارهایی که براساس یک ایده شکل می‌گیرند، ریسک زیادی متوجه سرمایه‌ها و سرمایه گذاران است. اما تصور سود کلانی که در صورت به ثمر رسیدن ایده‌ها و کسب‌وکارها، موجب شده تا سرمایه گذاران در سراسر دنیا و از جمله ایران، تمایل زیادی به سرمایه گذاری روی ایده‌های جذاب و بنیان‌گذاران مشتاق داشته باشند.
استارتاپ‌ها همواره به دنبال جذب سرمایه هستند. فرآیندهای تجاری مختلف از آزمون فرضیه‌های بازاریابی گرفته تا استخدام نیروی متخصص و توسعه کسب‌وکار به تأمین مالی نیاز دارند. با وجود این، می‌توان اهمیت جذب سرمایه برای استارتاپ‌ها و ایده‌های تجاری را به سه دسته طبقه‌بندی کرد.
توسعه تیم
بهره‌مندی از سرمایه کافی به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا بتوانند تیم خود را توسعه دهند، نیروی متخصص استخدام کنند و عملیات تجاری را با کارآمدی بیشتری اجرا کنند. در یک استارتاپ کوچک ممکن است تنها پنج نفر مشغول به کار باشند. در این صورت هر کدام از آنها مسئولیت‌های متعددی را بر عهده می‌گیرد. اما در یک استارتاپ بزرگ‌تر ممکن است ۵۰ نفر مشغول به کار باشند و در این صورت هر کدام از آنها می‌توانند مسئولیت مشخصی را بر عهده بگیرند.
اگر یک کارآفرین بخواهد «ارکستر تک‌نفره» خود را به مجموعه‌ای از نیروهای متخصص تبدیل کند، برای انجام این کار به جذب سرمایه کافی نیاز دارد تا بتواند به استراتژی و توسعه کسب‌وکار خود تمرکز کند. کسب‌وکارها معمولاً هنگامی که فرضیه بازاریابی خود را اعتبارسنجی می‌کنند، تصمیم به توسعه تیم خود می‌گیرند تا بتوانند مراحل مختلف رشد کسب‌وکار را به خوبی طی کنند. یک تیم کوچک ممکن است در آغاز به‌طور موثر عمل کند، اما در صورت عدم توسعه تیم، ممکن است کسب‌وکار به کندی پیشرفت کند و حتی با شکست مواجه شود. یک کارآفرین موفق می‌داند چه زمانی تیم خود را گسترش دهد.
دسترسی به ابزارهای بازاریابی
بازاریابی همچنان و احتمالا تا همیشه، بازویی قدرتمند برای توسعه و رشد یک کسب‌وکار محسوب می‌شود. اما بازاریابی هزینه‌های مالی مختلفی را متوجه هر استارتاپ می‌کند. بهره‌مندی از منابع مالی مناسب می‌تواند به استارتاپ کمک کند تا بتواند از روش‌های مختلف بازاریابی برای بهینه‌سازی استراتژی‌های فروش استفاده کند. استفاده بهینه از ابزارهای موثر بازاریابی به سرمایه قابل توجهی نیاز دارد که ممکن است به صورت مخارج هفتگی مصرف شود.
یک استارتاپ در مرحله رشد به سرمایه مالی نیاز دارد تا به اهداف از پیش تعیین شده دست پیدا کند. به طور مثال این اهداف در استارتاپ‌های بنگاه به مشتری (B2C) معمولاً حول محور جذب و حفظ مشتری تعیین می‌شود که به بودجه قابل توجهی در زمینه بازاریابی نیاز دارد. از سوی دیگر تمرکز استارتاپ‌هایی با مدل تجاری بنگاه به بنگاه (B2B) بیشتر در زمینه فروش و روابط عمومی خواهد بود. با وجود این، این نوع استارتاپ‌ها هم در مرحله رشد به جذب سرمایه گذار نیاز دارند. اگرچه ممکن است بودجه مورد نیاز برای این فعالیت‌ها کمتر از بازاریابی مشتری محور باشد، اما انجام هر عملیات تجاری در سطح گسترده به پشتیبانی مالی متکی است.
آزمون و تحقیق پیوسته برای حفظ مزیت رقابتی
توسعه محصولات در یک بازار ناشناخته نیازمند تحقیق و توسعه و آزمایش پیوسته است و موفقیت در این زمینه به تأمین مالی وابسته است. از سوی دیگر، اگر قصد دارید در یک بازار رقابتی فعالیت کنید، برای جذب مشتریان جدید و سبقت گرفتن از رقبا به تأمین مالی احتیاج خواهید داشت. در صورت عدم جذب سرمایه گذار قابل اعتماد، ممکن است سرانجام بازار را به رقبایی که سرمایه بیشتری جذب کرده‌اند، واگذار کنید. شرکت‌های رقیب برای انجام فعالیت‌های تبلیغاتی، استخدام نیروی متخصص و توسعه ایده‌های خود مدام سرمایه جذب می‌کنند.
بنابراین جذب سرمایه گذار و متعاقب آن جذب سرمایه، از جمله ابزارهایی محسوب می‌شود که می‌تواند سکوی رشد استارتاپ باشد. در غیر این صورت، کسب‌وکارها و بنیانگذارانشان باید منتظر پیشی گرفتن رقبا از آنها باشند. شاید به روش‌هایی چون بوت استرپینگ یعنی بدون جذب سرمایه و صرفا با سرمایه شخصی، بتوان بخشی از مسیر رشد را طی کرد اما قاعدتا برای عقب نیفتادن از قافله رشد و تصاحب سهم از بازارها، باید به‌دنبال جذب سرمایه گذار و سرمایه بود.
چالش‌های جذب سرمایه گذار برای ایده استارتاپ
مسیری که یک کارآفرین برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار در پیش می‌گیرد، ممکن است هیجان‌انگیز و لذت‌بخش باشد، اما قطعاً بدون چالش نخواهد بود. به‌ویژه جذب سرمایه گذار یکی از چالش‌برانگیزترین مراحل آغاز یک کسب‌وکار است. کارآفرینان به کمک جذب سرمایه مطمئن و کافی می‌توانند با خیال راحت بر حل مسائل پیش روی خود و توسعه کسب‌وکارشان تمرکز کنند. این چالش‌ها بسته به نوع صنعت، شرایط بازار و مرحله رشد استارتاپ متفاوت خواهند بود. مهم‌ترین چالش‌های جذب سرمایه گذار برای استارتاپ‌ها عبارت هستند از:
نداشتن سابقه کار: وجود سابقه کار مفید یکی از اولین مشخصه‌هایی است که یک سرمایه‌گذار بر اساس آن در مورد ریسک سرمایه‌گذاری در یک کسب‌وکار تصمیم‌گیری می‌کند. اغلب سرمایهگذاران پیش از اقدام به مذاکره با یک کارآفرین، سوابق مالی، موفقیت‌های تجاری قبلی و مدل تجاری کسب‌وکار او را بررسی می‌کنند. با وجود این، استارتاپ براساس تعاریف رایج کنونی، یک شرکت تازه‌تأسیس و طبیعتاً فاقد تجربه عملی است. این مسئله باعث می‌شود که قانع کردن یک سرمایه‌گذار به قابلیت و ظرفیت‌هایی که یک استارتاپ برای رشد در بازار مورد نظرش دارد، امری دشوار باشد.
عدم قطعیت بازار: یکی دیگر از چالش‌های پیش روی استارتاپ‌ها عدم قطعیت بازار است. سرمایهگذاران در مورد استارتاپ‌هایی که در صنایع پرخطر و متلاطم فعالیت می‌کنند، با تردید بیشتری تصمیم‌گیری می‌کنند. دلیل تردید آنها عدم اطمینان از پایداری کسب‌وکار در بازار و بنابراین عدم سودآوری آن در بلندمدت است.
دسترسی محدود به منابع: اغلب کارآفرینان از یک شبکه ارتباطی مناسب کسب‌وکار خود بی‌بهره هستند. در نتیجه به سختی می‌توانند با سرمایهگذاران مناسب و مطمئن آشنا شوند. از طرف دیگر، سرمایهگذاران ترجیح می‌دهند در میان شبکه‌های ارتباطی کنونی خود که شناخت و اطمینان بیشتری از آنها دارند، فعالیت کنند. این مسئله جذب سرمایه گذار برای عملی کردن ایده یک استارتاپ را دشوارتر می‌کند. مگر اینکه استارتاپ‌ها و بنیانگذارانشان، خود را در معرض ارتباط‌ها و شبکه‌هایی از ارتباطات مختلف قرار دارند تا به تعبیری، به خوبی دیده شوند.
چالش در ارزش‌گذاری: محاسبه و برآورد ارزش یک استارتاپ به خصوص در مراحل ابتدایی که اطلاعات مالی خاصی موجود نیست، می‌تواند امر پیچیده‌ای باشد. گاهی کارآفرینان نمی‌توانند به درستی ارزش استارتاپ خود را تخمین بزنند. این مسئله در استراتژی بلندمدت و مذاکره با سرمایه‌گذار مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد.
در حقیقت، یکی از چالش‌هایی که به‌ویژه طی سال‌های اخیر در زیست‌بوم نوآوری ایران هم با آن مواجه بوده‌ایم، مسئله ارزش‌گذاری است. از این جهت از واژه مسئله استفاده می‌کنیم که نشان دهیم، ارزش‌گذاری در صورت که به درستی انجام نشود یعنی کم یا غیرواقعی و بالا نشان داده شود، می‌تواند به مسئله‌ای بحرانی برای استارتاپ‌ها تبدیل شود.
عدم تمایز در بازار: اگر کارآفرینان از مزیت رقابتی استارتاپ خود در بازار اطمینان نداشته باشند، به سختی می‌توانند توجه یک سرمایه‌گذار قابل اطمینان را به خود جلب کنند.
مدیریت جریان مالی: مدیریت جریان مالی یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که کارآفرینان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. سرمایهگذاران به دنبال شواهد و مدارکی هستند که بتوانند به توانایی مدیریت مالی یک استارتاپ برای استفاده بهینه از سرمایه و سودآوری کافی اعتماد کنند.
جلب اعتماد سرمایه‌گذار: سرمایهگذاران به خوبی می‌دانند که اغلب استارتاپ‌های تأسیس شده با شکست مواجه می‌شوند. به همین دلیل در معامله با استارتاپ‌های نوپا احتیاط زیادی به خرج می‌دهند. اعتمادسازی در میان شبکه‌ای از سرمایهگذاران احتمالی چالش بزرگی برای کارآفرینان است.
مسائل حقوقی و قانونی: قراردادهای جذب سرمایه در بستر قوانین حقوقی کشور تنظیم می‌شوند. عدم اطلاع کافی در مورد این مسائل ممکن است به رقیق‌سازی بیش‌ازحد سهم کارآفرین از کسب‌وکار و حتی مشکلات مالی منجر شود.
انواع روش های جذب سرمایه گذار برای استارتاپ، ایده و پروژه
هر ایده تجاری برای عملی شدن به ترکیبی از نوآوری، تلاش و تأمین مالی مناسب نیاز دارد. در دنیای پرجنب‌و‌جوش کسب‌وکار، برای اجرای هر عملیات تجاری راه‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب ویژه خود را دارند. تأمین مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. روش‌های مختلفی برای تأمین مالی و جذب سرمایه گذار وجود دارد. مهم‌ترین این روش‌ها عبارت هستند از:
سرمایه شخصی یا روش بوت‌استرپینگ: کارآفرینانی که علاقه‌ای به همکاری با سرمایهگذاران ندارند، مجبورند به سرمایه شخصی، وام‌های شخصی و درآمد خود کسب‌وکار تکیه کنند.
مزایا:
آزادی عمل و استقلال بنیان‌گذار کسب‌وکار
چابکی و انعطاف در برابر شرایط بازار و نیازهای مشتریان
تمرکز بر درآمدزایی
معایب:
منابع محدود
رشد آهسته
ریسک مالی
تأمین مالی سری A، B، C و…: سری‌ها یا راندهای تأمین مالی مراحل مختلفی هستند که بر اساس مرحله کنونی رشد یک استارتاپ تعیین می‌شوند. هر کدام از این راندها مشخصه‌ها، انتظارات و کاربردهای ویژه خود را دارند. به‌عنوان مثال تأمین مالی سری A، ویژه کسب‌وکارهای تازه تأسیس است. سرمایهگذاران خطرپذیر، سرمایهگذاران فرشته و صندوقهای تأمین مالی مرحله بذر در این دسته جای می‌گیرند. هدف از این راند تأمین مالی برای توسعه ابتدایی محصول، بازار و رشد اولیه است. سایر راندهای تأمین مالی تا سری E ادامه پیدا می‌کنند و هر کدام کاربردها و ویژگی‌های مختص خود را دارند.
جمع‌سپاری، تأمین مالی جمعی یا کرادفاندینگ: جمع‌سپاری روشی برای تأمین مالی از طریق مجموعه بزرگی از سرمایهگذاران کوچک است. امروزه پلتفرم‌های آنلاین گوناگونی وجود دارند که به صورت تخصصی به جمع‌سپاری و تأمین مالی جمعی می‌پردازند. مدل‌های تجاری مبتنی بر پاداش و مبتنی بر سهام از مهم‌ترین انواع کرادفاندینگ هستند.
مزایا:
دسترسی به سرمایه از طریق تعداد زیادی از سرمایهگذاران خرد
نمایش گسترده در بازار و کسب شهرت
کسب اعتبار در بازار
ارتباط با مصرف‌کننده در مراحل ابتدایی توسعه محصول یا خدمات
معایب:
نیاز به زمان و پشتکار زیاد
خطر شکست
رقابت سنگین
مسئولیت در قبال تعداد زیاد سرمایهگذاران
وام کارآفرینی: یکی از گزینه‌هایی که کارآفرینان برای جذب سرمایه در اختیار دارند، اخذ وام است. آنها می‌توانند به کمک انواع وام‌های دولتی (ویژه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط)، وام‌های کوتاه‌مدت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و اخذ وام از اعضای خانواده و دوستان سرمایه مورد نیاز برای پوشش مخارج اولیه، استخدام نیروی کار، خرید تجهیزات و… را به دست بیاورند.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC): صندوقهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر، شرکت‌های سرمایه‌گذاری هستند که توسط شرکت‌های بزرگ و موفق بخش خصوصی تأسیس می‌شوند. این شرکت‌ها در استارتاپ‌های تازه‌تأسیس و خوش‌آتیه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند که معمولاً با استراتژی بلندمدت سازمان مادر سازگار باشند. کارآفرینانی که برای تأمین مالی از این شیوه استفاده می‌کنند، در ازای جذب سرمایه گذار خطر پذیر درصد مشخصی از سهام شرکت را به آنها واگذار می‌کنند. شرکت‌های VC علاوه بر سرمایه مالی، تخصص و تجربه تجاری خود را نیز در اختیار شرکت‌های زیرمجموعه خود قرار می‌دهند. آنها در تلاش هستند تا یک شرکت نوپا و خوش‌آتیه را به یک یونیکورن (شرکتی به ارزش یک میلیارد دلار) موفق تبدیل کنند و در نهایت با واگذاری سهام خود، سود فراوانی را کسب کنند.
مزایا:
دسترسی به سرمایه کلان
مشاوره استراتژیک و تخصصی
افزایش اعتبار در بازار
معایب:
رقیق شدن سهام
افزایش فشار برای رشد و خروج از قرارداد
سرمایهگذاران فرشته: سرمایهگذاران حقیقی هستند که در ازای کسب سهام، سرمایه مالی مورد نیاز استارتاپ‌ها را تامین می‌کنند. بر خلاف سرمایهگذاران VC که از سرمایه مجموعه‌ای از سرمایهگذاران استفاده می‌کنند، سرمایهگذاران فرشته افراد ثروتمندی، کارآفرین موفق یا متخصصین صنایع هستند که سرمایه شخصی خود را در یک یا چند کسب‌وکار نوپا و خوش‌آتیه سرمایه‌گذاری می‌کنند.
مزایا:
دسترسی به سرمایه
بهره‌مندی از تخصص و ارتباطات
شرایط منعطف
معایب:
رقیق شدن سهم موسس از شرکت
احتمال وجود اختلاف نظر
دسترسی محدود
زمان مناسب برای جذب سرمایه استارتاپ کدام است؟
بهترین زمان برای تماس با یک سرمایه‌گذار احتمالی برای استارتاپ یا یک پروژه، وقتی است که یک طرح تجاری دقیق و مستحکم در دست داشته باشید. سرمایه‌گذار از شما انتظار دارد صنعت مورد نظر و بازار هدف را با جزئیات زیاد بشناسید. پیش از اقدام به جذب سرمایه گذار باید با به روشنی نیازهای مالی و نحوه مصرف بودجه خود را بشناسید. در غیر این صورت، به سختی می‌توانید پاسخگوی انتظارات سرمایهگذاران خود باشید.
با این وجود، ممکن است برخورداری از یک طرح تجاری مستحکم برای جلب توجه همه سرمایهگذاران کافی نباشد. شما باید بتوانید محصول نهایی کسب‌وکار خود را به سرمایهگذاران احتمالی نشان دهید. برخورداری از حداقل محصول پذیرفتنی (MVP) حتی اگر بسیار محدودتر از محصولی که در ذهن دارید باشد، بهتر می‌تواند کاربرد و جذابیت استارتاپ شما برای مشتریان را نمایش دهد. بسیاری از سرمایهگذاران ترجیح می‌دهند محصول یا خدمت استارتاپ را از نزدیک ببینند و لمس کنند. با ارائه یک نسخه اولیه (هرچند محدود) می‌توانید به سرمایهگذاران احتمالی اثبات کنید که در صورت جذب سرمایه مناسب قادر به عملی کردن ایده‌های خود خواهید بود.
چگونه در ۵ مرحله برای استارتاپ سرمایه گذار جذب کنیم؟
مسیر موفقیت استارتاپ طولانی و پرفراز و نشیب است. اما در صورت برخورداری از ذهنیت مناسب و انعطاف‌پذیری، در شرایط گوناگون می‌توانید رویاهای خود را به واقعیت تبدیل کنید. مسیر شما با پیداکردن کسانی آغاز می‌شود که به موفقیت شما باور داشته باشند و در آینده کسب‌وکار شما سرمایه‌گذاری کنند. در ادامه این مطلب، با ۵ گام جذب سرمایه گذار برای استارتاپ خود آشنا خواهید شد.
گام اول: بودجه کسب‌وکار خود را تعریف کنید.
پیش از اقدام برای یافتن سرمایه‌گذار، ابتدا باید طرح کسب‌وکار و جزئیات بودجه مورد نیاز آن را تعیین کنید:
مدل تجاری خود را تعیین کنید: طرح و برنامه کسب‌وکار خود را طوری تعریف کنید که به چنین پرسش‌هایی پاسخ دهد: چطور قرار است درآمد کسب کنید؟ مشتریان شما چه کسانی هستند و چطور می‌توانید به آنها دسترسی داشته باشید؟ کسب‌وکار شما قرار است چه مشکلی را برطرف کند؟
بودجه مورد نیاز خود را تعریف کنید: برای آغاز کسب‌وکار خود چقدر پول نیاز دارید؟ هزینه‌های فضای کاری، انبارداری، بازاریابی و دستمزد کارکنان خود را محاسبه کنید و در نهایت به مبلغ معقولی برای بودجه خود دست پیدا کنید.
وضعیت مالی خود را پیش‌بینی کنید: وضعیت مالی و سودآوری کسب‌وکار خود را در بازه ۳ الی ۵ سال آینده پیش‌بینی کنید. سرمایهگذاران مشتاق دیدن یک طرح تجاری حساب‌شده و معقول هستند. توسعه یک مدل مالی می‌تواند منابع درآمد، هزینه‌ها، جریان‌های مالی، حسابداری و مهم‌ترین شاخص‌های کسب‌وکار شما را به نمایش بگذارد.
گزینه‌های تأمین مالی را بررسی کنید: رایج‌ترین گزینه‌های تأمین مالی استارتاپ، واگذاری سهام و جذب سرمایه از طریق وام است. هر کدام از این گزینه‌ها انواع مختلفی دارند که با سنجیدن مزایا و معایب آنها می‌توانید روش مناسب کسب‌وکار خود را انتخاب کنید.
شرایط و ضوابط خود را تعیین کنید: در صورت انتخاب تأمین مالی از طریق سهام، درصد سهامی که حاضرید واگذار کنید را مشخص کنید. کسب‌وکار خود را با دقت کافی ارزش‌گذاری کنید. در صورت انتخاب وام، جزئیات سود و موعد بازگشت سرمایه را تعیین کنید.
گام دوم: شبکه‌ای از سرمایهگذاران ایجاد کنید
کلید جذب سرمایه برای یک استارتاپ، ایجاد شبکه‌ای از سرمایهگذاران احتمالی است. ابتدا با انواع سرمایهگذاران ارتباط برقرار کنید و در طی زمان، رابطه مثبتی را با آنان شکل دهید. اما شاید این سوال برای شما ایجاد شود که از چه مسیرهایی باید چنین شبکه‌ای را ایجاد کنید؛ این ۴ نکته که در ادامه می‌آید، می‌تواند به شما در شبکه‌سازی کمک کند:
شرکت در رویدادهای صنعتی و تجاری، کنفرانس‌ها و جلسات فرصت ارزشمندی برای شبکه‌سازی است. در چنین محل‌هایی می‌توانید از یک گفتگوی ساده شروع کنید و به مرور ایده کسب‌وکار خود را به انواع سرمایهگذاران معرفی کنید.
شبکه ارتباطات خود را دست کم نگیرید. اعضای خانواده، دوستان، همکاران سابق و مشاوران می‌توانند به عنوان سرمایهگذاران حقیقی با شما همکاری کنند. به کمک شبکه‌های اجتماعی مانند لینکدین می‌توانید به شبکه عظیمی از افراد کارشناس و سرمایه‌گذار دسترسی داشته باشید و استارتاپ خود را به آنها معرفی کنید.
در فضای اینترنت درباره سرمایهگذاران فرشته، شرکت‌های VC و سرمایهگذاران خصوصی که در زمینه کاری شما فعالیت می‌کنند جستجو کنید. اگر وب‌سایت‌های آنها را بررسی کنید می‌توانید راه‌های ارتباطی مناسبی پیدا کنید و خود را برای ملاقات با آنها آماده کنید.
شرکت‌های شتاب‌دهنده و همایش‌های استارتاپی به خوبی استارتاپ شما را میان سرمایهگذاران و کارشناسان در معرض نمایش قرار می‌دهد. با شرکت در چنین رویدادهایی می‌توانید با انواع سرمایهگذاران و کارآفرینان ملاقات کنید و از تجربیات و حتی سرمایه آنها بهره ببرید. پیش از شرکت در این رویدادها، به خوبی خود را برای ارائه ایده تجاری خود آماده کنید. به خاطر داشته باشید که استارتاپ‌های بسیاری در این همایش‌ها حضور خواهند داشت و برای جذب سرمایه گذار با شما رقابت خواهند کرد.
گام سوم: یک پیچ دک بی‌نقص طراحی کنید.
پیچ دک (Pitch Deck) مفاد سخنرانی یا فایلی است که در آن مؤسس کسب‌وکار، ایده و طرح تجاری خود را به سرمایه‌گذار احتمالی معرفی می‌کند. در هنگام طراحی پیچ دک خود این ۵ نکته را به یاد داشته باشید:
به صورت شفاف، فایده عملی کسب‌وکار خود را توضیح دهید. در هنگام ملاقات با یک سرمایه‌گذار، باید به خوبی بیان کنید که ایده شما قرار است چه مشکلی را برطرف کند و چه مزیتی نسبت به رقبا دارد.
محصول یا خدمت خود را در مقابل سرمایهگذاران احتمالی به نمایش بگذارید. درمورد ویژگی‌های کلیدی، مزایا و معایب و برتری آن نسبت به رقبای موجود گفتگو کنید. اگر تا کنون به تعدادی کاربر یا مشتری دست پیدا کرده‌اید، آمار آنها و جریان‌های درآمد را به سرمایهگذاران ارائه کنید تا بهتر بتوانند فرآیند کسب‌وکار شما را درک کنند.
تیم خود را معرفی کنید. سرمایهگذاران علاوه بر ایده تجاری شما، اهمیت زیادی را برای تیم استارتاپی قائل هستند. اطلاعات و تجربیات کاری و تخصصی خود و اعضای تیم را در اختیار سرمایهگذاران احتمالی بگذارید تا بهتر بتوانند به قابلیت‌های شما در تبدیل سرمایه به ارزش اعتماد کنند.
طرح کسب‌وکار خود را به اشتراک بگذارید. توضیح دهید منبع درآمد استارتاپ شما چه چیزی خواهد بود. استراتژی جذب مشتری، مدل درآمد، شاخص‌های کلیدی و پیش‌بینی اهداف مالی و مسیر رسیدن به آنها می‌تواند سرمایه‌گذار را به همکاری ترغیب کند.
مبلغ سرمایه‌گذاری مورد نیاز و نحوه مصرف آن را به خوبی محاسبه کنید. به سرمایه‌گذار توضیح دهید کسب‌وکار شما برای رسیدن به هر کدام از اهداف بلندمدت و هزینه‌هایی مانند استخدام، انبارداری، فضای کاری و… به چه میزانی از سرمایه احتیاج خواهد داشت. ضوابط و شرایطی را که برای جذب سرمایه و خروج از قرارداد تعیین کرده‌اید ارائه کنید. فراموش نکنید بهتر است سرمایه‌گذار را از ریسک‌ها و خطرات احتمالی که ممکن است به وجود بیاید آگاه کنید. در این صورت می‌توانید سطح انتظارات سرمایه‌گذار را مدیریت کنید.
گام چهارم: در همایش‌ها و رویدادهای استارتاپی شرکت کنید
شرکت در همایش‌ها و رویدادهای استارتاپی یکی از بهترین مسیرها و راه‌هایی است که کارآفرینان برای شبکه‌سازی و آشنایی با سرمایهگذاران احتمالی در اختیار دارند. اگر ایده و استارتاپ خود را در زمان و مکان مناسب به تعداد زیادی از کارشناسان و سرمایهگذاران احتمالی معرفی کنید، شانس خود برای پیدا کردن یک سرمایه‌گذار مناسب را افزایش خواهید داد. در ادامه به ۳ نکته زیر توجه داشته باشید:
بزرگترین رویداد استارتاپی ایران را از دست ندهید؛ گروه شنبه به پشتوانه سال‌ها فرهنگ‌سازی و تجربه خود در برگزاری همایش‌هایی مانند یلدا سامیت، بزرگترین دمو دی استارتاپ‌ها در ایران (Iran Demo Day) را برگزار می‌کند.
قابل توجه است که در این رویداد بزرگ، بیش از ۲۰۰۰ تیم و استارتاپ سرمایه‌پذیر شرکت خواهند کرد تا بتوانند ایده‌های نوآورانه خود را در مقابل ده‌ها سرمایه گذار از جمله شرکت‌های فعال سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC)، صندوقهای پژوهش و نوآوری، شتابدهندهها و انواع سرمایهگذاران خصوصی و حقیقی و شرکت‌های بزرگ صنعتی به نمایش بگذارند. رویداد ایران دمودی یک رقابت استارتاپی است.
بیش از ۱۰۰ منتور و داور بیش از ۲۰۰۰ تیم و استارتاپ شرکت‌کننده را غربالگری و ۱۱۰ استارتاپ برتر را به صورت اختصاصی به سرمایهگذاران معرفی خواهند کرد. این رویداد در ۲۹ تا ۳۱ تیرماه ۱۴۰۳ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی بازار بزرگ ایران (ایران‌مال) برگزار خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام در این رویداد به وب‌سایت ایران دمودی مراجعه کنید.
در همایش‌های مرتبط حضور داشته باشید و از قبل، خود را برای رقابت با سایر استارتاپ‌های شرکت‌کننده آماده کنید. حتی اگر هنوز تصمیمی برای ارائه پیچ دک خود به سرمایهگذاران احتمالی نگرفته‌اید، این رویدادها فرصت خوبی برای شرکت در گفتگوها، جلسات تجاری و رد و بدل کردن کارت ویزیت میان سرمایهگذاران و خبرگان و صاحبان ایده محسوب می‌شوند.
با وجود این، فراموش نکنید که سرمایهگذاران تنها شبکه مورد نیاز شما نیستند؛ در رویدادهای استارتاپی می‌توانید با متخصصان دیگری آشنا شوید که ممکن است در آینده گره‌ای از کار استارتاپ شما باز کنند. حتی ممکن است سرمایه انسانی مورد نیاز خود را در این رویدادها پیدا کرده و با همکاری با آنها، سینرژی و شبکه ارتباطی مناسبی بسازید که با گذشت زمان نیازهای بسیاری از کسب‌وکار شما را حل‌وفصل می‌کنند.
پیچ دک خود را برای یک ارائه کوتاه و موثر آماده کنید. بهتر است بتوانید در یک دقیقه استراتژی تجاری، محصول یا خدمات، بازار هدف و مزیت رقابتی استارتاپ خود را بیان کنید. ارائه شفاف ایده‌ها برای جذب سرمایه گذار امری حیاتی است، اما شور و شوق یک کارآفرین در ارائه ایده‌ها نیز در جلب توجه سرمایهگذاران تأثیرگذار است. حتی اگر در همان رویداد موفق به جذب سرمایه گذار نشوید، تصویر روشن و جذابی از قابلیت‌های خود در جامعه استارتاپی و سرمایه‌گذاری بر جای خواهید گذاشت. بنابراین کامیونیتی‌ها و جوامع و جمع‌های کسب‌وکاری را جدی بگیرید.
گام پنجم: از فضای مجازی و پلتفرم‌های آنلاین غافل نشوید
بسیاری از سرمایهگذاران در وب‌سایت‌های تأمین و سایر بسترهای آنلاین فعالیت می‌کنند تا با استارتاپ‌های خوش‌آتیه و کسب‌وکارهای کوچک آشنا شوند. مهم‌ترین بسترهای آنلاینی که برای جذب سرمایه گذار وجود دارند، عبارت هستند از:
سایت‌های کرادفاندینگ
مسابقات ارائه استارتاپ
پلتفرم‌های آنلاین ارتباط سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر
شتابدهندهها و مراکز رشد و توسعه
رمز موفقیت شما در این است که از ترکیبی از این پلتفرم‌ها استفاده کنید تا بهتر و بیشتر استارتاپ خود را در معرض نمایش بگذارید، مشتری جذب کنید و با سرمایه‌گذارانی ارتباط برقرار کنید که به بینش تجاری شما اعتماد دارند. با پشتکار و تلاش بی‌وقفه، سرمایهگذاران مناسبی را در کنار کسب‌وکار خود خواهید یافت.
نوشته بهترین روش جذب سرمایه گذار برای ایده، استارتاپ، پروژه کسب وکار اولین بار در هفته‌نامه شنبه. پدیدار شد.
آخرین دیدگاه‌ها