بلاکچین پدیده نوظهوری است که در همین چند سال اخیر در بین جهانیان شناخته شده است؛ دلیل این شناخت هم، بیشتر از هر چیزی مدیون محبوبیت رمزارزها و به ویژه بیت کوین است. اما همه متخصصان حوزه بلاکچین بر این عقیده هستند که کاربردهای بلاکچین، پتانسیل های بسیار بسیار بالایی دارد و رمزارز، با وجود تمام محبوبیت و رشد اقتصادی که داشته، از تمام توانایی های بلاکچین استفاده نمی کند. یکی از حوزه هایی که می تواند بیشترین سود را بلاکچین ببرد، حوزه فین تک است. در حقیقت، فینتک با کمک ویژگی های نهفته در بلاکچین، توانسته در سال های اخیر رشد بسیار زیادی را تجربه کند و همزمان، کمک فراوانی به بازارهای مالی کرده است. اما ببینیم که چگونه این اتفاق رخ داده است؟
رابطه بلاکچین و فینتک
برای شناخت رابطه و کاربردهای بلاکچین در فین تک، باید در ابتدا به تعریف مشترک و ثابتی از هر دو این تکنولوژی ها برسیم. درواقع، در ابتدا باید بدانیم که بلاکچین چیست و چگونه کار می کند، سپس به سراغ فین تک برویم و تعریف دقیقی از آن پیدا کنیم و بدانیم که در چه بازارهایی چه کاربردهایی دارد. پس از آن، به بررسی نقاط مشترک این دو برویم تا به نتیجه برسیم که بلاکچین چه کاربردهایی در فینتک می تواند داشته باشد.
بلاکچین چیست
بلاک چین یک پایگاه داده عمومی دیجیتال یا دفتر کل است که «در چندین مکان و نودهای ذخیره سازی یک یا چند شبکه کامپیوتری» توزیع شده و برای ذخیره الکترونیکی اطلاعات طراحی شده است. نوآوری بلاک چین بر اساس ماهیت غیرمتمرکز آن است و به دادهها اجازه میدهد تا در بلوکهای رمزگذاریشده، ساختار یافته و ذخیره شوند که بعدا یک زنجیره را تشکیل میدهند (نام بلاکچین به معنی زنجیره بلوک ها بر همین اساس انتخاب شده است). این غیر متمرکز بودن، بلکچین را ایمن، غیرقابل ردیابی و برگشتناپذیر میسازد. به عبارت دیگر، وقتی اطلاعات بر روی زنجیره ای از بلوک های جدا از هم ذخیره می شود، تغییر آن غیر ممکن می شود چرا که مشخص نیست کدام بخش از اطلاعات در کجا ذخیره شده است.
جذابیت بلاکچین در روش مدیریت توزیع داده است- چرا که هیچ کس کنترل کاملی بر آن ندارد و سابقه هر تراکنش (دفتر کل توزیع شده) قابل تغییر یا حذف نیست. این توزیع داده، به نوبه خود نحوه انجام تراکنش های داده را کاملا تغییر داده، سطح جدیدی از شفافیت را اضافه کرده و خطرات امنیتی را کاهش می دهد. به همین دلیل است که بسیاری از صنایع، که شفافیت و غیر قابل تغییر بودن اطلاعات برای آنها اولویت بسیار بالایی دارد، از جمله فین تک، این فناوری را انتخاب کردند.
بلاکچین نقشهای بسیاری را در فینتک ایفا میکند؛ نه تنها هدف اصلی بلاکچین، یعنی ایمن سازی تراکنشها، بلکه کارکردهایی همچون قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز خودکار نیز از دیگر قابلیت های مهم بلاکچین برای فین تک است. در این نوع قراردادها، واسطهها از قراردادهای خریدار-فروشنده که به صورت کد نوشته شده حذف میشود. این قابلیت فینتکی بلاکچین، به شکل مالی غیرمتمرکز (یا DeFi) ارائه میشود.
فناوری مالی یا فینتک چیست؟
اصطلاح فناوری مالی (که بیشتر به عنوان فین تک شناخته می شود) برای توصیف فناوری جدیدی استفاده می شود که برای بهبود و خودکارسازی خدمات مالی به کار می رود. فینتک، در کمک به شرکت ها، صاحبان کسب و کارها و مصرف کنندگان برای مدیریت بهتر عملیات مالی کاربرد دارد. در فینتک، نرم افزارها و الگوریتم های تخصصی خلق می شود که توسط کامپیوتر، گوشی های هوشمند و اینترنت کار می کنند.
مزایا و کاربردهای بلاکچین برای فینتک
بلاکچین دارای چند ویژگی مهم است که به طور خاص برای انواع برنامه های کاربردی در حوزه فینتک بسیار کاربردی است.
شفافیت
به این معنی که جزئیات تراکنش در دسترس همه است؛ این شفافیت می تواند مشکلات اعتماد و اعتبار را حل کند. به لطف استفاده از شبکه های همتا به همتا در بلاکچین و حذف شدن اشخاص ثالث از معاملات، کلاهبرداری به شدت کاهش پیدا می کند و در نهایت باعث می شود معاملات قابل اعتماد و غیرقابل تغییر باشند. در حقیقت، بلاکچین با ایجاد یک دفتر کل دیجیتال، به بانک ها و موسسات حسابداری کمک می کند تا امکان ردیابی دقیق همه تراکنش ها را داشته باشند و کارایی را در این صنایع بهبود بخشند.
قرارداد هوشمند
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، قابلیت قرارداد هوشمند در بلاکچین می تواند یک قابلیت انقلابی و تضمین کننده برای فینتک باشد. قراردادهای هوشمند بهویژه در ترتیبات امانی در تجارت، سرمایهگذاری و وامدهی، بسیار کاربردی هستند و قراردادهای ذخیرهشده در بلاک چین در صورت تحقق شرایط از پیش تعیینشده، بهطور خودکار اجرا میشوند.
کاهش هزینه های تراکنش
یک تراکنش آنلاین دارای چندین عنصر است که باید آنها را در نظر گرفت. شرکتها یا اپلیکیشنهای تجاری، کانالهای انتقال و همچنین برخی واسطهها که روند را کند کرده و هزینههای اضافی ایجاد میکنند. هزینه ها برای معاملات بین المللی بیشتر هم می شود.
طبق تحقیقات موسسه McKinsey، شرکت های حواله تا حدود ۴۰ میلیارد دلار در سال نیز از این نقل و انتقالات مالی سود می برند؛ در حالیکه بلاکچین می تواند تمام این هزینه ها را کاهش دهد. بلاکچین با تراکنش های مستقیم همتا به همتا (p2p) که از طریق اینترنت امکان پذیر است، واسطه ها و هزینه های آنها و سیستم غیرمتمرکز تاخیر در پرداخت های آنلاین را حذف می کند. ویژگی بهروزرسانی بیدرنگ دادهها، عملیات روان و بدون خطا را تضمین کرده و از هزینههای اضافی جلوگیری میکند.
فرآیند تامین مالی جمعی حول محور جمع آوری سرمایه از طریق درخواست تعداد زیادی از افراد برای مقدار کمی پول، معمولا به صورت آنلاین، می چرخد. بلاکچین از طریق ICO، IEO و سایر رویکردها، فرآیند جذب سرمایه را در مقایسه با مدلهای سنتی تامین مالی شفاف و بسیار سریع میکند. احتمالا به همین دلیل است که اخیرا جذب سرمایه توسط ICO از علاقه به مدل جذب سرمایه VC پیشی گرفتهاند.
عرضه اولیه سکه (ICO) معادل عرضه اولیه عمومی (IPO) در صنعت ارزهای دیجیتال است. شرکتی که به دنبال جمع آوری پول برای ایجاد یک سکه، برنامه یا سرویس جدید است، می تواند یک ICO را به عنوان راهی برای جمع آوری سرمایه راه اندازی کند.
احراز هویت دیجیتال
تعداد حساب های جعلی در سراسر جهان روزانه در حال افزایش است. اگرچه بانکها چکهای KYC و AML سختگیرانهای دارند، اما این روند بدون خطا نیست. این واقعیت که هیچ فرآیند مستندسازی استانداردی وجود ندارد که مشتریان باید برای اثبات هویت خود ارائه دهند، احراز هویت دیجیتال را بیش از پیش در معرض هک قرار می دهد.
خبر خوب اینکه بلاکچین می تواند به سیستم هویت دیجیتال کمک کند. مشتریان می توانند یک بار اعتبارسنجی را انجام دهند و سپس می توانند از آن برای انجام معاملات در سراسر جهان استفاده کنند. در این زمینه، بلاکچین همچنین می تواند از این راه ها به کاربران مالی کمک کند:
مدیریت داده های هویت
به اشتراک گذاری داده ها با دیگران بدون وجود خطرات ایمنی
امضا اسنادی مانند ادعاها و معاملات به صورت دیجیتال
نمونه های کاربرد بلاکچین در فینتک
پس از آشنایی با برخی از ویژگی ها و پتانسیل های بلاکچین در فینتک، وقت خوبی است که برخی از تجربه های مثبت این حوزه در دنیای واقعی را مرور کنیم.
بانک آسیایی
بانک آسیایی یک پلتفرم بانکی ساخت تا کارکردهایی مانند تراکنش های سیمی با رمزارز، خرید و فروش ارزهای دیجیتال و استفاده از روش های دیگر پرداخت مانند اتریوم و بیت کوین را ارائه دهد.
این پلتفرم همچنین یک کیف پول رمزنگاری شده همراه با کارت های پلاستیکی ارائه می دهد. این خدمات به کاربران کمک می کند تا وجوه رمزنگاری را به کیف پول خود اضافه کنند و از طریق برنامه یا کارت پلاستیکی، تراکنش خود را انجام دهند. ارائه این خدمات به بیش از ۵۰ هزار تراکنش رمزنگاری شده برای بانک تبدیل شده است.
Bajaj Finserv
Bajaj Finserv نسل بعدی بازار دیجیتال است که تاجران و مشتریان را به هم متصل می کند. این پلتفرم، گزینه های مالی مقرون به صرفه و آسان را از طریق گزینه های بازپرداخت انعطاف پذیر و نرخ های بهره کم ارائه می دهند.
جی.پی. مورگان
جی پی مورگان در بهار سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که استفاده از نوآوری بلاکچین برای بهبود انتقال پول را آغاز کرده است. آنها از فناوری بلاکچین برای کاهش زمان تhیید مورد نیاز برای پرداخت های بزرگ استفاده می کنند.
بانک مرکزی سوئد
بانک مرکزی سوئد در حال آزمایش با انتشار ارز دیجیتال خود به نام e-krona است که بر اساس فناوری توزیع شده R3 Corda است. بانک مرکزی سوئد در واقع گامی جسورانه به سمت ایجاد یک ارز دیجیتال قابل استفاده در سراسر کشور برداشته است.
We.trade
We.trade، پلتفرمی که توسط IBM با ۱۲ بانک بزرگ اروپایی مانند CaixaBank، HSBC، Nordea، و KBC توسعه یافته است، از بلاکچین به عنوان یک پایگاه داده واحد استفاده می کند که به همه طرفین اجازه می دهد تا به اطلاعات مشابهی در مورد تراکنش های تجاری دسترسی داشته باشند و سطحی از امنیت را اضافه کنند.
Circle
Circle یکی دیگر از استارتآپهای فینتک است که به کاربران اجازه میدهد در ارزهای دیجیتال مختلف مانند بیتکوین، استلار، اتریوم، زی کش، لایتکوین، EOS و مونرو سرمایهگذاری کنند.
رابینهود
شرکت دیگری که با کمک فناوری بلاکچین، نوآوری را به اکوسیستم فینتک وارد کرد، Robinhood است. این شرکت یک اپلیکیشن موبایلی توسعه داده که امکان سرمایه گذاری آسان در سهام، صندوق های سهام، ارزهای رمزنگاری شده و غیره را بدون هیچ هزینه اضافی به کاربران می دهد.
CryptoPay
CryptoPay یکی دیگر از شرکت های حوزه فینتک است که بهترین راه حل های پرداخت مبتنی بر بلاکچین را ارائه می دهد. این شرکت به کاربران این امکان را می دهد که بیت کوین های خود را به دلار آمریکا، پوند انگلیس یا یورو تبدیل کنند، آنها را برای دوستان ارسال کنند یا یک کارت نقدی پیش پرداخت دریافت کنند تا برای خرید از آن استفاده کنند. این نه تنها به کاربران امکان تبادل ارز را می دهد، بلکه از پول آنها در برابر نوسانات در بازار محافظت می کند.
آینده بلاکچین و فینتک
فعالان بلاکچین نشان داده اند که آماده افزایش قابلیت های این نوآوری در فینتک و خدمات مالی هستند. به همین دلیل است که پیش بینی می شود پتانسیل بلاکچین در آینده گسترش یابد و در صنایع دیگری همچون بازی، هنر و سلامت، مدیریت داده، زنجیره تامین و غیره نیز نقش بازی کند. شاید بتوان اینگونه گفت که بلاکچین با کمک فینتک توانسته از زیر نام رمزارز بیرون بیاید و قابلیت ها و پتانسیل های خود را نشان بدهد. به همین دلیل هم، این همکاری میان این دو نوآوری، می تواند یکی از پیشرفته ترین و بهترین همکاری ها در تکنولوژی آینده باشد.
اما آیا بلاکچین، بانک ها را به طور کلی حذف می کند؟ نه کاملا. بلکه با افزایش سرعت نقل و انتقال پول بین المللی، باقی گذاشتن یک رکورد واضح، کاهش خطای انسانی و حذف واسطه ها از معادله، آنها را موثرتر و ایمن تر می کند.
نتیجه گیری
در مجموع، می توان گفت که بلاکچین، یکی از مهمترین بازوهای حوزه فینتک به حساب می آید و شرکت های فعال در بخش فینتک، می توانند با کمک این نوآوری، برگ برنده بسیار مهمی در اختیار داشته باشند. کوتاه کردن فرایندهای پیچیده مالی، شاید مهمترین ویژگی است که اهالی فینتک می توانند از بلاکچین استفاده کنند.
سوالات متداول
فناوری بلاک چین چگونه فینتک را متحول می کند؟
فناوری بلاک چین به روشهای بیشماری، مانند حذف اشخاص ثالث، کاهش زمان و هزینه عملیاتی، کاهش زمان فرآیند تایید هویت و… صنعت فینتک را اصلاح میکند.
کدام پلتفرم بلاکچین برای صنعت خدمات مالی بهترین است؟
اتریوم، Hyperledger Fabric، Quorum، Corda و Ripple برخی از پلتفرمهای بلاکچین هستند که میتوانند برای بهبود خدمات مالی در نظر گرفته شوند. با این حال، بهتر است پتانسیل هر یک را بررسی کرده و پلتفرمی را انتخاب کنید که رشد کسب و کار شما را افزایش می دهد.
چگونه بلاکچین را در یک اپلیکیشن مالی ادغام کنیم؟
راه های مختلفی برای ادغام بلاکچین در برنامه مالی وجود دارد، اما بسیار پیچیده و مشکل هستند. بنابراین، توصیه میشود به شرکتهای پیشرو در زمینه توسعه برنامههای بلاکچین و فینتک با دانش کامل در مورد بلاکچین روی بیاورید.
تفاوت فینتک و بلاکچین چیست؟
بلاکچین عمدتا برای برنامه های کاربردی ارزهای دیجیتال و همچنین برای بیت کوین طراحی شده است. این نوآوری اساسا یک دفتر دیجیتالی از تراکنش ها است که کپی شده و سپس در سراسر شبکه های سیستم کامپیوتری توزیع می شود.
فینتک که به عنوان فناوری مالی نیز شناخته می شود، نوعی نوآوری است که امکان ادغام فناوری را در خدمات بانکی و مالی فراهم می کند. فینتک در حال اصلاح کل صنعت مالی است، زیرا کسبوکارهای بیشتری اکنون از فناوری فینتک برای سادهسازی معاملات خود استفاده میکنند.
۴ دسته انواع فینتک چیست؟
وام دادن: شرکت های فینتک اکنون در حال تغییر روند وام دهی هستند. مردم اکنون نیازی به مراجعه به اتحادیه های اعتباری یا بانک ها برای وام گرفتن ندارند. شرکتهای فینتک میتوانند مستقیما به مصرفکنندگان وام بدهند و میتوانند به صورت آنلاین درخواست وام کنند و آنها را تایید کنند.
انتقال بین المللی پول: انتقال بین المللی پول در فرآیند سنتی می تواند بسیار گران باشد. بانک ها و سایر سازمان های سنتی انتقال پول تقریبا ۸ درصد سود برای این حدمات دریافت می کنند. با فینتک، انتقال پول در سطح بین المللی هزینه کمتری را به همراه دارد و امکان انتقال سریع پول را فراهم می کند.
پرداخت: پرداخت ها دسته دیگری از بازار فین تک هستند. پرداختهای P2P اکنون تراکنش بین افراد و سازمانها را آسانتر کرده است. فناوریهایی مانند بلاکچین دلیلی است که شرکتها اکنون میتوانند پرداختها را بهطور مقرونبهصرفهتر از بانکها پردازش کنند.
تامین مالی سهام: شرکتهای فینتک اکنون در حال انتقال به تامین مالی سهام هستند. سازمان هایی که در این دسته از بازار فینتک هستند، اکنون به راحتی برای کسب و کار خود پول جمع آوری می کنند. تعداد کمی از شرکت ها برای اتصال استارت آپ های تایید شده با سرمایه گذاران معتبر کار می کنند. برخی دیگر، از مدل تامین مالی جمعی استفاده می کنند و به هر کسی اجازه می دهند در تجارت جدید سرمایه گذاری کنند. این شرکتها اکنون فرآیند جمعآوری سرمایه را ساده کردهاند، زیرا همه چیز را میتوان به صورت آنلاین انجام داد.
آیا بیت کوین یک فینتک است؟
ارزهای رمزپایه مانند بیت کوین نوع منحصر به فردی از فناوری مالی هستند که پتانسیل تغییر بخش عمودی بخش فینتک را دارند. از سرمایه گذاری و تجارت گرفته تا پرداخت و وام.
نوشته کاربردهای بلاکچین در فینتک اولین بار در هفتهنامه شنبه. پدیدار شد.
آخرین دیدگاهها