۵ ایده کسب‌وکار فناوری و تبلیغاتی برگرفته از GITEX دبی که در بازار ایران قابلیت اجرا دارند

 در سال ۲۰۲۵، نمایشگاه GITEX در دبی با محوریت «هوش مصنوعی بومی»، زیرساخت‌های AI-native، تحول دیجیتال، اینترنت اشیاء، محاسبات فضایی (spatial computing) و شهر هوشمند برگزار شد. این رویداد تصویری روشن از مسیر آتی فناوری و کسب‌وکار در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه ارائه داده است. اما سؤالی که برای فعالان کسب‌وکار در ایران مطرح است: کدام یک از این ایده‌ها در بوم ایران به‌طور بومی قابل اجراست و چه موانع و فرصت‌هایی دارد؟

در ادامه، پنج ایده منتخب را معرفی می‌کنم، به صورت کاربردی تحلیل می‌کنم و گام‌های عملی اولیه را پیشنهاد می‌دهم.

ایده کسب و کار ۱ – پلتفرم خدمات مشاوره و یکپارچه‌سازی راهکارهای هوش مصنوعی

چرا این ایده کارآفرینی مناسب است؟

کسب‌وکارهای کوچک و متوسط (SMEها) در ایران با فشار هزینه‌ها، نیاز به کارایی بیشتر، کاهش هزینه نیروی انسانی و بهبود تصمیم‌گیری مواجه‌اند. اما غالباً دانش فنی داخلی برای پیاده‌سازی هوش مصنوعی ندارند. این فرصتی است برای راه‌اندازی پلتفرمی که ارائه می‌دهد:

·     مشاوره راهبردی در مورد «کجا هوش مصنوعی باید وارد شود؟»

·     اجرا و یکپارچه‌سازی (مثلاً تحلیل داده، مدل‌های پیش‌بینی، اتوماسیون فرآیند)

·     پشتیبانی و نگهداری فنی.
با شروع پروژه‌های پایلوت با هزینه پایین، می‌توان اعتماد ایجاد کرد و سپس مقیاس گرفت.

گام‌های پیشنهادی اولیه

1.     تعریف خدمات پایه (مثلاً ارزیابی آماده‌سازی AI در کسب‌وکار، نقشه راه)

2.     شراکت با شرکت‌های فناوری یا استفاده از ابزارهای آماده ابری (Cloud) برای کاهش هزینه اولیه

3.     انتخاب یک حوزه صنعتی نمونه در ایران (مثلاً تولید، لجستیک، فروشگاهی) و اجرای نمونه پایلوت

4.     تدوین مدل قیمت‌گذاری؛ مثلاً اشتراک ماهانه + هزینه پروژه

5.     ارائه بسته‌های آموزش و انتقال دانش به مشتری

ایده کارآفرینی ۲ – خدمات «شهر هوشمند + دیتاشهرها»: نرم‌افزار، سخت‌افزار 

چرا این ایده کسب و کار مناسب است؟

موضوع شهر هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، لجستیک دیجیتال و زیرساخت نسل آینده (۵G/۶G) در مناطق خلیج فارس به‌سرعت در حال رشد است. ایران نیز به لحاظ شهری‌شدن، تراکم جمعیت، نیاز به مدیریت ترافیک، خدمات شهری و لجستیک، زمینه ژئواکونومیکی دارد. راه‌اندازی کسب‌وکاری که ترکیبی از سخت‌افزار (سنسورها، IoT)، نرم‌افزار (پلتفرم مدیریت) و مشاوره (ترکیب با کسب‌وکارهای شهری) ارائه دهد، می‌تواند جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.

گام‌های پیشنهادی اولیه

1.     تعریف مدل کسب‌وکار: مشارکت با شهرداری، بخش خصوصی یا تولیدکنندگان سخت‌افزار

2.     راه‌اندازی پروژه نمونه کوچک (مثلاً مدیریت پارکینگ هوشمند، یا لجستیک مراکز شهری)

3.     طراحی پلتفرم داده-محور (دیتا-شهر): جمع‌آوری، تحلیل، داشبورد مدیریتی

4.     یافتن تأمین‌کننده سخت‌افزار محلی یا وارداتی و ارزیابی اقتصادی پروژه

5.     طراحی پیشنهاد ارزش ویژه (مثلاً کاهش زمان ترافیک، صرفه‌جویی انرژی، بهبود خدمات شهری)

ایده کسب و کار ۳ –  «واقعیت افزوده/واقعیت مجازی (AR/VR)» در بازاریابی و فروش

چرا این ایده مناسب است؟

بازاریابی و فروش در دهه جاری از حالت «تبلیغات صرف» به سمت «تجربه مشتری» تغییر یافته است. مصرف‌کنندگان می‌خواهند درگیر شوند، برندها می‌خواهند داستان بگویند. فناوری‌های واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) امکان خلق تجربه‌های جذاب و متفاوت را فراهم می‌آورند. راه‌اندازی کسب‌وکاری که به برندها خدمات AR/VR برای نمایشگاه مجازی، غرفه، تجربه محصول یا کمپین دیجیتال ارائه دهد می‌تواند بسیار نوآورانه باشد.

گام‌های پیشنهادی اولیه

1.     انتخاب یکی دو صنعت هدف (مثلاً املاک، خودرو، آموزش، فروشگاه‌های بزرگ)

2.     ساخت نمونه اولیه (مثلاً تجربه VR بازدید از پروژه املاک، یا AR قرار دادن محصول در خانه مشتری)

3.     تعریف مدل درآمدی: پروژه‌ای + نگهداری + لایسنس نرم‌افزار

4.     بازاریابی: نمایش نمونه کار، فیلم‌های دموی تجربه، همکاری با برندهای بزرگ ایران

5.     مقیاس: ارائه به بازار منطقه‌ای و ترجمه/بومی‌سازی تجربه برای کشورهای همسایه

 

ایده کارآفرینی ۴ – خدمات «سازماندهی و اجرا» نمایشگاه‌ها و رویدادها با استفاده از فناوری و هوش مصنوعی

چرا این ایده مناسب است؟

نمایشگاه‌ها و رویدادهای فناوری، مانند GITEX، تنها محل معرفی محصول نیستند بلکه تجربه‌اند. شرکت‌ها می‌خواهند حضورشان، غرفه‌شان و تعاملات‌شان را هوشمند کنند. ارائه خدماتی که شامل طراحی غرفه، نصب فناوری، جمع‌آوری داده بازدیدکنندگان، تحلیل بازگشت سرمایه (ROI) با هوش مصنوعی، می‌تواند برای شرکت‌های ایرانی یا سازمان‌دهندگان نمایشگاه ارزش‌آفرین باشد.

گام‌های پیشنهادی اولیه

1.     تشکیل تیم چند تخصصی: طراحی غرفه، فناوری تعامل (AR/VR، صفحه‌نمایش‌های هوشمند)، تیم داده و تحلیل

2.     تعریف خدمت پایه: «پکیج حضور نمایشگاهی هوشمند» شامل طراحی، اجرا، تعامل، تحلیل

3.     همکاری با نمایشگاه‌های داخلی یا آزمایشی برای ساخت نمونه

4.     جمع‌آوری داده بازدیدکنندگان (مثلاً با کیوسک، اپ موبایل) و ارائه گزارش تحلیل

5.     توسعه به بازار منطقه‌ای و نمایشگاه‌های دبی یا امارات

 

ایده کسب وکار ۵ – هدایای تبلیغاتی هوشمند و فناورانه با برند سفارشی

چرا این ایده مناسب است؟

هدایای تبلیغاتی سال‌هاست جزئی از استراتژی برندینگ بوده‌اند، اما وقتی «هوشمند» شوند، ارزش مضاعف پیدا می‌کنند. گجت‌هایی که قابلیت هوشمندی دارند به هدایای تبلیغاتی لاکچری تبدیل می شوند که می تواند دل هر مخاطب را ببرد مثل گجت ها چندکاره اسپیکر، شارژر وایرلس و… موجب می‌شوند برند بیشتر دیده شود و تعامل بیشتری ایجاد گردد. 

گام‌های پیشنهادی اولیه

1.     تحقیق بازار برای خرید هدایای تبلیغاتی هوشمند با قابلیت تولید یا واردات

2.     طراحی محصول برندشده (لوگو، بسته‌بندی اختصاصی، تجربه کاربری)

3.     همکاری با شرکت‌ها برای کمپین تبلیغاتی – هدیه هوشمند را بخشی از تجربه برند کنید

4.     ارزیابی مقیاس: تولید محلی یا واردات، امکان صادرات به منطقه

5.     بازاریابی: نمایش نمونه گجت، ویدیو، کمپین استوری اینستاگرام، اینفلوئنسر مارکتینگ

 

جدول مقایسه ایده راه اندازی کسب و کار در ایران

جمع‌بندی و توصیه برای اقدام

اگر تصمیم دارید وارد یکی از این حوزه‌ها شوید، توصیه می‌شود:

·     ابتدا یکی از ایده‌ها را انتخاب کنید که با تجربه، منابع و شبکه فعلی‌تان همخوانی دارد.

·     پروژه آزمایشی (پایلوت) را با بودجه محدود و مخاطب مشخص اجرا کنید تا ریسک کاهش یابد.

·     بومی‌سازی کامل را در نظر بگیرید: خدمات باید با شرایط ایران، فرهنگ سازمانی، مقررات و نیازهای محلی همخوان شوند.

·     مدل درآمدی روشن داشته باشید: آیا اشتراک است؟ پروژه محور؟ فروش کالا/هزینه خدمات؟

·     ظرفیت صادرات را از همان ابتدا در نظر بگیرید، چون بازار منطقه‌ای (خلیج فارس، کشورهای همسایه) می‌تواند شتاب‌دهنده باشد.

·     تهدیدات را جدی بگیرید: تأمین-فناوری، نیروی متخصص، تحریم، مقررات داده‌ها، رقابت منطقه‌ای.

با انتخاب درست، اجرای هوشمندانه و تمرکز بر تجربه مشتری، این پنج ایده می‌تواند در ایران به کسب‌وکارهای موفق تبدیل شود.

منبع : آوازه گستر

نوشته ۵ ایده کسب‌وکار فناوری و تبلیغاتی برگرفته از GITEX دبی که در بازار ایران قابلیت اجرا دارند اولین بار در شنبه مگ. پدیدار شد.